Vergeet-me-nietjes

"Als we het gevoel krijgen dat iets gaat eindigen, lijkt het wel alsof we bij voorkeur ervaringen zo positief mogelijk op willen slaan"

april 2021

“Ze zegt me: als je gaat, vergeet me niet...” hoor ik op een vroege lenteochtend terwijl ik langs de onstuimige Maas naar mijn werk fiets. Een zin die zomaar eens uit mijn eigen mond had kunnen komen. Want vergeten worden, dat is wel het laatste wat we willen. Maar waarom is die drang vaak zo groot? Waarom willen we het beste plekje van de hippocampus bemachtigen (wat het liefst ook nog tot het langetermijngeheugen behoort)?

Misschien omdat we wel vaker dan eens geconfronteerd worden met eindigheid: Het eindigen van die dynamische relatie waarvan de pieken ontzettend hoog waren, maar de dalen net zo diep. Of het eindigen van die zo geliefde studententijd, die in vergelijking met het werkende leven veel rooskleuriger leek dan het eigenlijk was. Of het eindigen van die ontzettend leuke dateperiode die ondanks vele pogingen helaas geen toekomstperspectief bood. Vaak, als we het gevoel beginnen te krijgen dat iets gaat eindigen, lijkt het wel alsof we bij voorkeur ervaringen zo positief mogelijk op willen slaan in onze gedachten. Neem die dynamische relatie. De wijze en doordachte argumenten die de knoop zouden doorhakken om de relatie te beëindigen, worden opeens lichtelijk afgezwakt. Want jullie pasten toch wel echt heel goed bij elkaar, toch? Jullie hadden het niet voor niks al die tijd zolang met elkaar volgehouden. Toch? Maar dan is daar -gelukkig- toch weer dat geheugensteuntje (in de vorm van een kritische vriendin of die zelfgeschreven notitie) wat je doet inzien dat je waarschijnlijk beter af bent zonder elkaar. En dan, jezelf continue aan het overtuigen dat de beste beslissing genomen is middels het on repeat kijken van je eigen selectief samengestelde ‘the worst of’ film over je relatie, realiseer je je na een tijdje dat je toch liever naar die andere versie kijkt. The best of. Oftewel, al die leuke en fijne herinneringen. Maar waarom? Waarschijnlijk omdat negatieve gedachten uit evolutionair oogpunt vaak nutteloos zijn en dus in principe rijp voor de prullenbak. In ieder geval niet rijp voor dat felbegeerde plekje in ons langetermijngeheugen. Positieve gedachten daarentegen willen we het liefst -zo lang mogelijk- behouden. Maar opeens vraag je je af of de ander dan niet per ongeluk is blijven steken in ‘the worst of’ versie over jou. De negatieve versie, die we het liefst zo snel mogelijk vergeten. En dat vergeten worden is dus eigenlijk wat we liever niet willen.

De eerst nog zo onrustige Maas begint langzamerhand steeds kalmer te worden. Net zoals de gedachtes die rondvoeren in je hoofd. En als alles een beetje is bezonken, wordt het weer tijd om wat onbekende wateren te gaan bevaren. Maar hoe graag je soms ook wilt, toch is daar vaak dan ‘opeens’ weer dat moment van eindigheid. Alleen weet je nu precies wat je kan verwachten.

Een potje met zaadjes voor vergeet-me-nietjes heb ik voorzichtig ingepakt met hartjespapier. Fijne en bijzondere herinneringen vullen het kaartje dat ik erbij schrijf. En mogelijk licht sturend, eindig ik mijn berichtje met ‘maar please, forget me not’.